Tam cá nguyệt đầu tiên

Đối với những mẹ bầu lần đầu mang thai thì khái niệm tam cá nguyệt còn khá mới mẻ. Hiểu biết về tam cá nguyệt giúp mẹ bầu biết được cách tính tuổi thai, nắm được chu kỳ phát triển của thai nhi giúp con phát triển tốt hơn. Cùng HUGGIES® tìm hiểu thêm về tam cá nguyệt và những lưu ý khi mang thai 3 tháng đầu mẹ bầu cần biết để có một thai kỳ khỏe mạnh dưới đây nhé!

Tam cá nguyệt là gì?

Thai kỳ của mẹ bầu sẽ được chia thành 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn đó sẽ tương ứng với một tam cá nguyệt. Nhưng nếu mẹ đặt câu hỏi: “Đâu là điểm khởi đầu của mỗi tam cá nguyệt?”, chắc chắn sẽ nhận được rất nhiều câu trả lời khác nhau. Cách tính đơn giản nhất được áp dụng là phân chia sau mỗi 13 tuần, và cộng thêm 1 tuần cuối cùng vào tam cá nguyệt cuối. Trong một giới hạn tương đối để theo dõi thai kỳ của mình chặt chẽ hơn, mẹ có thể sử dụng cách tính dưới đây:

Tam cá nguyệt đầu tiên: Được tính kể từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cho đến ngày kết thúc của tuần thứ 13 kể từ thời điểm đó. Trong suốt chu kỳ kinh cuối, cơ thể tất bật chuẩn bị cho quá trình rụng trứng và mang thai, do đó, mẹ có thể bắt đầu tính từ thời điểm này.
Tam cá nguyệt thứ hai: Bắt đầu từ tuần thứ 14 tính từ ngày bắt đầu kỳ kinh chót và kéo dài đến hết tuần 27 của thai kỳ.
Tam cá nguyệt cuối cùng: Bắt đầu từ tuần thứ 28 tính từ ngày bắt đầu kỳ kinh chót và kết thúc vào lúc chuyển dạ.

Mẹ có biết:

Giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên là khoảng thời gian mẹ cảm thấy háo hức và tràn ngập niềm vui đúng không nào? Mẹ đừng quên dành thời gian để chuẩn bị những vật dụng cần thiết khi bé ra đời nhé! Tã Huggies Naturemade có bề mặt Naturesoft êm mềm từ sợi thiên nhiên, 100% nhập khẩu từ châu Âu. Đồng thời, sản phẩm còn kết hợp với vitamin E từ dầu mầm lúa mạch giúp nâng niu làn da mỏng manh của bé. Thiết kế siêu mỏng nhẹ kèm bề mặt 3D thấm hút nhanh, vượt trội giúp duy trì khô thoáng tới 12 tiếng,… Do tã không chứa hóa chất độc hại, mẹ có thể hoàn toàn yên tâm lựa chọn tã cho bé mà không còn lo ngại rằng làn da bé nhạy cảm của bé sẽ bị kích ứng. Dòng sản phẩm có kích thước từ NB (sơ sinh), S, M, L, XXL cho đến XXL cực kỳ dễ dàng cho bố mẹ khi chọn mua. Với những ưu điểm vượt trội, Huggies Naturemade là một gợi ý tuyệt vời cho các bé yêu.

Ngoài ra, dòng tãTràm Trà Tự Nhiên mới của thương hiệu Huggies là sản phẩm bỉm, tã đầu tiên có chứa tinh chất tràm trà tự nhiên, làm dịu làn da mỏng manh của bé, ngăn ngừa hăm tã. Công nghệ bong bóng 3D giúp khóa ẩm và ngăn thấm ngược đến 99%, đã được chứng minh lâm sàng giúp ngừa hăm. Tã tràm trà cũng có kích thước từ NB cho tới tận size XXXL cho bé >20kg, mẹ thoải mái lựa chọn nhé.

Tã dán cao cấp Huggies Platinum Naturemade bảo vệ làn da bé (Nguồn: Huggies)

Dấu hiệu mang thai 3 tháng đầu mẹ bầu thường gặp

Đối với tháng đầu tiên của thai kỳ, cơ thể người mẹ sẽ có rất nhiều thay đổi diễn ra bên trong báo hiệu mang thai. Khi đó, mẹ cần lưu ý mọi dấu hiệu và triệu chứng xuất hiện sau lần quan hệ gần nhất. Nhất là đối với những cặp vợ chồng đang mong muốn có con thì việc theo dõi dấu hiệu để xác định mang thai sớm rất quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi.

Một vài dấu hiệu mang thai tuần đầu sớm giúp mẹ xác định sớm được các chuyên gia gợi ý:

Có những thay đổi ở bầu ngực như: đau, ngứa, tăng độ nhạy cảm ở núm vú và đen sạm ở quầng vú (vùng da xung quanh núm).
Đi tiểu nhiều hơn bình thường. Nguyên nhân là do khối lượng máu cũng như tử cung tăng lên, tạo áp lực lên bàng quang.
Cảm giác mệt mỏi khi mang thai thường trực, thiếu năng lượng và hay buồn ngủ. Các bà bầu cũng dễ cảm thấy chóng mặt, nhức đầu bởi sự thay đổi lượng đường trong máu.
Ốm nghén, buồn nôn là một trong những triệu chứng mang thai phổ biến nhất. Có đến 85% phụ nữ mang thai ốm nghén trong giai đoạn này. Theo WebMD, ốm nghén là do sự thay đổi hormone trong cơ thể mẹ bầu và có thể kéo dài qua toàn bộ tam cá nguyệt đầu tiên.
Tâm trạng buồn rầu và dễ bị kích động. Phụ nữ có thai mau nước mắt hơn so với tính cách bình thường của họ.

Khi có những dấu hiệu trong 3 tháng sau lần quan hệ gần nhất, bạn có thể chủ động mua que thử thai để kiểm tra. Nếu kết quả que thử thai 2 vạch thì bạn hãy chuẩn bị đến khám bác sĩ sản khoa lần đầu để có lời khuyên và sự kiểm tra toàn diện nhất.

Các dấu hiệu mang thai tháng đầu phổ biến nhất (Nguồn: Sưu tầm)

Cách giữ thai trong 3 tháng đầu

Có nhiều nguyên nhân gây sảy thai trong 3 tháng đầu, đặc biệt là trong 13 tuần đầu của thai kỳ. Lý do chủ yếu là do nữ giới không nhận thức được là mình đang mang thai, vì vậy bạn cần rõ các dấu hiệu mang thai sớm để tránh trường hợp đáng tiếc này nhé!

Thai nhi trong 3 tháng đầu vẫn chưa phát triển hoàn thiện và rất yếu ớt, bạn hãy lưu ý những điều sau để chăm sóc bé đúng cách:

Nếu bạn đã từng sinh con thì hãy chờ khoảng 24 tháng để mang thai bé tiếp theo để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé. Thời gian mang thai và sinh con càng gần nhau thì tỷ lệ sinh non càng cao.
Tránh các hoạt động mạnh như nhảy dây, leo núi, chạy nhảy,…
Mẹ hãy thực hiện các môn vận động nhẹ nhàng như tập yoga, đi bộ, đi bơi,…
Tiêm phòng đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Tránh sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…

>> Tham khảo: Dấu hiệu thai nhi khỏe mạnh 3 tháng cuối

Sự phát triển của thai nhi theo từng tuần

Dấu hiệu thai phát triển tốt 3 tháng đầu

Mang thai tháng đầu tới hết tháng thứ 3, cơ thể mẹ sẽ thay đổi liên tục để tạo môi trường thuận lợi nhất cho thai nhi phát triển. Dưới đây là các dấu hiệu thai phát triển tốt 3 tháng đầu do các chuyên gia gợi ý:

Bà bầu có triệu chứng ốm nghén.
Cân nặng của bà bầu tăng ổn định qua mỗi tháng.
Ngực có sự thay đổi, có cảm giác căng tức.
Đường huyết bà bầu ổn định.
Kích thước vòng bụng ngày càng lớn thêm.
Các chỉ số của thai nhi ổn định qua mỗi đợt khám thai.

Quá trình phát triển của thai nhi và mẹ qua từng giai đoạn (Nguồn: Sưu tầm)

Những dấu hiệu bất thường khi mang thai 3 tháng đầu

Tất nhiên bạn sẽ mong muốn nhìn thấy những dấu hiệu tốt, nhưng bạn cũng cần chú ý đến những dấu hiệu bất thường để kịp thời đưa ra biện pháp:

Triệu chứng ốm nghén nặng
Vùng bụng dưới bị đau và chảy máu.
Ra nhiều khí hư, ngứa âm đạo.
Tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt.

>> Tham khảo: Phân biệt dấu hiệu rỉ ối và vỡ ối

Vị trí thai nhi trong bụng mẹ 3 tháng đầu

Giai đoạn 3 tháng đầu, thai nhi vẫn chưa còn nhỏ, chưa phát triển hoàn chỉnh nhưng liên tục thay đổi vị trí:

Trứng thụ tinh thành công di chuyển vào tử cung làm tổ: Chỉ khi được thụ tinh thành công, trứng mới di chuyển về tử cung để làm tổ trên niêm mạc tử cung, sau đó hợp tử mới phát triển túi thai.
Túi phôi dần phát triển thành thai: Túi phôi hình thành 2 nhóm để phát triển thành thai và hình thành các bộ phận phụ để cung cấp dưỡng chất cho cơ thể.
Các bộ phận của thai nhi dần hoàn chỉnh: Thai nhi dần phát triển các bộ phận cơ thể và thường sẽ phát triển khá hoàn thiện vào tuần 12 – 13.

>> Tham khảo: Công cụ tính ngày dự sinh

Hình ảnh thai 3 tháng đầu

Hình ảnh siêu âm thai nhi 3 tháng đầu (Nguồn: Sưu tầm)

Sự phát triển của thai nhi qua từng tuần như thế nào?

Ngoài ra, để tìm hiểu chi tiết về sự phát triển của phôi thai và thai nhi qua từng tuần, mẹ hãy tìm hiểu trong các bài viết dưới đây:

Mang thai 3 tháng đầu, mẹ bầu cần lưu ý những gì?

Những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai

Trong tam cá nguyệt thứ nhất, nhiều mẹ bầu vẫn “chưa có cảm giác đã làm mẹ” nên thường duy trì những thói quen tưởng chừng như vô hại. Tuy nhiên, hãy cẩn trọng trong thời gian này bởi bé yêu lúc này chỉ là một bào thai vô cùng non yếu cần được bảo vệ. Các chuyên gia khuyên mẹ bầu nên tránh các điều sau:

Tránh xa bức xạ từ môi trường như sóng điện thoại, wifi hoặc các thiết bị văn phòng như laptop, tablet,…
Hạn chế sơn móng tay và thuốc nhuộm tóc: Tuy chưa có nghiên cứu chứng minh về tác hại của các loại hóa chất có trong dụng cụ làm đẹp như sơn móng hay thuốc nhuộm nhưng việc hạn chế tiếp xúc với hóa chất sẽ đảm bảo sức khỏe toàn diện của thai nhi.
Hạn chế đi giày gót quá cao hoặc quá nhọn: Giày cao quá 5 phân hoặc giày gót nhọn không được khuyến khích trong giai đoạn này vì có thể dẫn đến việc té vấp, làm tăng nguy cơ sảy thai không mong muốn.
Tuyệt đối không tiếp xúc với thuốc lá: Bao gồm cả việc hút thuốc và tiếp xúc trong môi trường khói thuốc. Nhiều trẻ sinh non, gặp khuyết tật bẩm sinh, chậm phát triển,… do trong thai kỳ mẹ tiếp xúc thường xuyên với môi trường khói thuốc nồng độ cao.
Tránh vận động và các trò chơi cảm giác mạnh: Trong giai đoạn này, mẹ nên tránh làm việc hoặc vận động thể thao quá sức có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của bé. Mẹ nên tập những bài tập nhẹ nhàng qua những sách thai giáo hướng dẫn, không nên vác nặng. Đồng thời, tránh xa những trò chơi cảm giác mạnh có thể gây ảnh hưởng gián tiếp đến thai nhi.
Hạn chế đứng hoặc ngồi quá lâu: Trong suốt thai kỳ, cơ thể người mẹ sẽ thay đổi và có thể gặp nhiều triệu chứng nhức mỏi. Vì thế, nếu công việc đòi hỏi mẹ bầu phải đứng hoặc ngồi liên tục rất dễ bị đau đầu gối và phù nề nặng hơn. Đồng thời, khi ngồi nên ngồi thẳng, hai chân thư giãn thoải mái, không ngồi vắt chéo chân dễ gây giãn tĩnh mạch ở người mẹ.
Không nên tắm quá lâu trong nước nóng: Tắm bồn hay tắm nước nóng là thói quen thư giãn của nhiều mẹ bầu, tuy nhiên, ở giai đoạn này sức đề kháng của mẹ bầu có thể thay đổi dễ gây ra cảm lạnh. Điều này có nguy cơ ảnh hưởng đến bé mẹ nên lưu ý.

>> Tham khảo: Kinh nghiệm chăm sóc bà bầu 3 tháng đầu khoa học

Mang thai 3 tháng đầu nên lưu ý gì? (Nguồn: Sưu tầm)

Mẹ bầu hay bị đau bụng trong tam cá nguyệt đầu tiên

Một số mẹ bầu trong tam cá nguyệt đầu tiên xuất hiện những cơn đau bụng. Những cơn đau này không thường xuyên và ngắt quãng. Nguyên nhân của các cơn đau này là do tử cung mẹ bầu to ra. Dây chằng căng khiến mẹ bị đau nhức. Mặc dù rất khó chịu nhưng mẹ bầu không cần lo lắng vì những cơn đau này không gây nguy hại gì.

Cảm giác của mẹ bầu trong 3 tháng đầu ra sao?

Khi ba tháng đầu thai kỳ kết thúc, hầu hết các bà mẹ đều chắc chắn được việc mình đã có thai. Khi xuất hiện các dấu hiệu mang thai đầu tiên sau khi quá trình thụ thai đã thành công như ốm nghén, đau ngực, đi tiểu nhiều,… mẹ bầu có thể cảm thấy hơi khó chịu. Tuy nhiên, chỉ sau tam cá nguyệt đầu tiên hầu hết các mẹ bầu đã làm quen với các triệu chứng này và có thể sinh hoạt như bình thường.

Bên cạnh đó, hoàn toàn bình thường nếu mẹ cảm thấy lo lắng về khả năng sảy thai. Tâm lý này hầu như xuất hiện ở những tuần đầu. Đó là lý do tại sao hầu hết các phụ nữ mang thai khi hết tam cá nguyệt đầu tiên sẽ cảm thấy an tâm hơn đôi chút.

>> Tham khảo: Cách trị ốm nghén cho bà bầu hiệu quả

Vóc dáng của mẹ thay đổi ra sao trong tam cá nguyệt đầu tiên?

Trong giai đoạn này vóc dáng bên ngoài của mẹ chưa có nhiều khác biệt so với trước khi mang thai. Một vài sự thay đổi thường thấy như:

Ở tuần thứ 12, tử cung của mẹ bắt đầu nhô ra khỏi khung xương chậu và có nhiều trường hợp sẽ thấy được bụng dưới hơi nhô lên. Tuy nhiên, dấu hiệu này không thực sự rõ ràng ở tất cả mọi người, chỉ đặc biệt rõ hơn ở những ai đã từng sinh con.
Ngực của mẹ cũng sẽ to hơn bình thường, do đó hãy chuẩn bị mua những chiếc áo ngực cho bà bầu.

Sự phát triển của thai nhi trong tam cá nguyệt đầu tiên (Nguồn: Sưu tầm)

Lịch khám thai 3 tháng đầu

Khám thai vào 3 tháng đầu của thai kỳ là điều mà bạn phải thực hiện vì đây là thời gian để tính tuổi thai, dự đoán ngày dự sinh và thực hiện xét nghiệm sàng lọc phát hiện các nguy cơ mắc dị tật bẩm sinh ở trẻ:

Lần khám đầu: Bạn nên đi khám vào tuần thứ 5 – 8 của thai kỳ để xác định tình trạng mang thai. Một số kiểm tra như đo nồng độ hCG, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, siêu âm,… sẽ được thực hiện để dự đoán ngày dự sinh.
Lần khám thứ hai: Mẹ nên thực hiện lần khám thai thứ 2 khi thai được 8 tuần tuổi để khám sức khỏe toàn diện.
Lần khám thứ ba: Mẹ nên khám thai lần ba vào khoảng tuần 12 – 13 để thực hiện sàng lọc dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Xét nghiệm sàng lọc trong tam cá nguyệt đầu tiên

Xét nghiệm sàng lọc trong 3 tháng đầu thai kỳ là vô cùng quan trọng đối với mẹ bầu và được thực hiện vào thời điểm giữa tuần 11 và tuần 14. Tuần cuối của tam cá nguyệt thứ nhất (thường rơi vào tuần 10 – 12), việc cực kỳ quan trọng mà mẹ bầu phải làm là siêu âm đo độ mờ da gáy để phát hiện sớm nguy cơ mắc Hội chứng Down. Nếu tiến hành việc này quá muốn thì độ chính xác sẽ không còn. Xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh có thể xác định đúng đến 85% số mẹ bầu có thai nhi mắc hội chứng Down. Có khoảng 5% mẹ bầu bị dương tính giả, tức bé không hề mắc hội chứng này.

>> Tham khảo: Thai nhi mấy tuần có tim thai: Thời điểm siêu âm và lưu ý

Thực đơn cho bà bầu 3 tháng đầu

Bà bầu 3 tháng đầu nên ăn gì?

Một chế độ dinh dưỡng phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu cần chú trọng nâng cao vitamin và khoáng chất, nhất là vitamin B9, chất sắt, canxi. Một vài thực phẩm trong tự nhiên có dồi dào axit folic tốt cho mẹ bầu như các loại hạt óc chó, hanh nhân, bánh mì nâu, đu đủ, bơ, các loại rau xanh,… nên có trong thực đơn cho bà bầu 3 tháng đầu. Ngoài ra, những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như thịt, cá, trứng,… cũng nên được đưa vào trong chế độ ăn mỗi ngày nhằm giúp cho bé phát triển toàn diện. Điều quan trọng nhất là mọi loại thực phẩm phải được đảm bảo sạch, an toàn, chế biến cẩn thận.

Nên uống gì khi mang thai 3 tháng đầu?

Bạn cũng có thể bổ sung thêm dưỡng chất bằng các loại nước uống:

Nước lọc.
Trà thảo mộc.
Sữa.
Nước ép rau củ.
Sinh tố.
Nước mía.

Bà bầu 3 tháng đầu nên kiêng gì?

Theo các chuyên gia sản, trong giai đoạn nhạy cảm này, mẹ bầu cũng nên hạn chế những loại thực phẩm như thơm, rau ngót, đu đủ xanh,… có thể gây cản trở cho việc phát triển thai nhi và tăng triệu chứng mang thai khó chịu ở mẹ.

Mọi loại thuốc uống, thực phẩm chức năng hay sữa cho bà bầu trong 3 tháng đầu cần có sự tư vấn của bác sĩ về hàm lượng trước khi sử dụng, kể cả thuốc không kê đơn. Sữa tươi trong giai đoạn này cũng không được khuyến khích vì có thể không đủ dinh dưỡng và tiệt trùng cho mẹ và bé. Mẹ nên chọn sữa bầu tốt được bác sĩ khuyến khích nhằm đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe của thai nhi.

Đồng thời, các loại chất kích thích như rượu bia, nước ngọt, cafe, trà,… cũng không được khuyến khích trong giai đoạn mang thai mẹ nên lưu ý.

>> Tham khảo: Những điều bà bầu cần kiêng kỵ trong 3 tháng đầu

>> Tham khảo thêm về chủ đề vệ sinh trong thai kỳ:

Bí quyết giúp giảm tình trạng ốm nghén

Bạn có thể ăn gừng để giảm triệu chứng buồn nôn. Bên cạnh việc ăn sống, nước ép gừng hoặc mứt gừng cũng đem lại kết quả tương tự.
Hãy nấu nước lá bạc hà hoặc bổ sung bạc hà vào bữa ăn hàng ngày.
Bạn có thể thay thế bạc hà bằng tinh dầu chanh hoặc nước ép chanh cũng mang lại kết quả tốt.
Sử dụng các loại gia vị như hồi hương, quế, thì là để giảm tình trạng nôn nghén.
Bổ sung thêm vitamin để tăng cường sức khỏe.

>> Tham khảo: Dấu hiệu động thai nguy hiểm và cách xử lý

Những bài tập thể dục tốt nhất cho bà bầu 3 tháng đầu

Đi bộ: Bạn có thể đi bộ chậm rãi trong nhà hoặc ra ngoài đi dạo, đi chợ, dắt thú cưng đi dạo để tăng cường sức khỏe.
Đi bơi: Bơi lội là bộ môn được yêu thích để mẹ thoải mái vận động, tuy nhiên vẫn nên tránh những động tác mạnh.
Tập yoga: Những động tác nhẹ nhàng, thoải mái sẽ không gây ảnh hưởng đến bé.

Mẹ bầu có thể thực hiện những bài tập nhẹ nhàng (Nguồn: Sưu tầm)

Mẹ nên thai giáo như thế nào trong 3 tháng đầu tiên?

Nghe nhạc: Đây là một phương pháp thai giáo được yêu thích sử dụng vì cả mẹ và bé đều có thể thư giãn.
Đọc sách: Bạn có thể đọc cho bé nghe những câu chuyện cổ tích hoặc những quyển sách mà bạn thích. Đây là cơ hội để bạn luyện tập trước khi bé ra đời và trở thành người kể chuyện tuyệt vời nhất đấy!
Nói chuyện với bé: Bé có thể nhận ra giọng nói kể cả khi chưa chào đời, nên bạn hãy thường xuyên trò chuyện với bé để làm quen.
Âu yếm, sờ bụng nhẹ nhàng: Tương tác với bé bằng hành động sẽ khiến bé cảm thấy gần gũi với bạn hơn.

>> Tham khảo:

Giai đoạn 3 tháng đầu trong thai kỳ chắc hẳn là thời gian mà mẹ trải qua nhiều cung bậc cảm xúc nhất. Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn tổng quát về sự phát triển của thai nhi cũng như những lưu ý để chăm sóc bé khỏe mạnh.

Tham khảo thêm thông tin tại chuyên mục Mang thai hoặc gửi câu hỏi về Góc chuyên gia để được giải đáp mọi thắc mắc nhé!