Vui chơi đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ vì thông qua đó trẻ học được rất nhiều thứ về môi trường xung quanh, phát triển các giác quan, tìm hiểu sở thích của bản thân v.v.. Cha mẹ cần hiểu về việc chơi đùa của trẻ cũng như vai trò của mình trong việc này.
Tham khảo: Các giai đoạn phát triển của trẻ
Tina Bruce, một tác giả hàng đầu về Giáo Dục Mầm Non đã tóm tắt về giá trị của việc chơi đùa như sau: “Các nghiên cứu về não bộ, cũng như nghiên cứu trong các lĩnh vực khác, đã cho thấy ngày càng rõ hơn về nhu cầu được vui chơi của tuổi thơ. Chơi đùa đóng vai trò là cơ chế tiếp sức cho những suy nghĩ mang tính can đảm, sáng tạo và nghiêm túc ở tuổi trưởng thành”.
Trong khi việc mua đồ chơi hoặc trò chơi cho trẻ là quan trọng, không gì tốt hơn việc chính chúng ta chơi với trẻ. Việc vui chơi cho phép trẻ hiểu được tương tác xã hội là thế nào, để tìm ra cách giải quyết vấn đề, để tưởng tượng, để khám phá và tìm ra những gì là an toàn và những gì thì không. Nói một cách khác, trẻ em học thông qua việc chơi.
Tham khảo: Chơi cùng bé
Các hình thức vui chơi
Lối chơi tự do
Đây là hình thức chơi đùa có giá trị nhất. Lối chơi này dựa trên những gì thu hút sự thích thúc ủa trẻ tại từng thời điểm cụ thể và không bao giờ lên kế hoạch trước. Các lợi ích chính của lối chơi này là nó cho phép trẻ em sử dụng trí tưởng tượng và chơi đùa ở nhịp độ ưa thích của mình.
Lối chơi có tổ chức
Đây là lối chơi rất khác với lối chơi tự do vì nó có sự tổ chức. Nó có xu hướng xảy ra ở một thời điểm hay địa điểm xác định sẵn, và thường được dẫn dắt bởi người lớn.
Lợi ích của việc chơi
Giúp trẻ hiểu được một số việc
Khi trẻ chơi đùa, chúng đang tìm tòi các cách thức để có thể làm được những điều mới mẻ. Cho dù đó là việc xếp các khối chồng lên nhau hay tập đi, việc chơi đùa cho phép trẻ em được học trong một môi trường an toàn.
Giúp trẻ phát triển sở thích của mình
Khi chơi với các đồ vật khác nhau trẻ em sẽ khám phá ra những gì chúng quan tâm nhất. Đối với trẻ này có thể rất thích thú khi được chơi trong một hố cát ngoài trời, với trẻ khác nó có thể là việc đập các nắp nồi với nhau. Mỗi trẻ đều có niềm vui riêng của mình và bạn có thể giúp các trẻ phát triển kỹ năng hoặc sở thích của chúng cũng như với việc học đếm hoặc nhận biết về âm thanh.
Dạy trẻ khám phá thế giới xung quanh
Vui chơi không chỉ mở rộng trí tưởng tượng và tài năng sáng tạo, nó cũng cho phép các trẻ tìm hiểu về thế giới thực xung quanh chúng. Ví dụ, chúng có thể tìm hiểu về màu sắc khi chơi đùa bên ngoài. “Bầu trời màu xanh dương, nhưng lá cây và cỏ là màu xanh lá cây.” Trẻ có thể thấy các hoạt động của bà mẹ thiên nhiên theo những cách đơn giản và hấp dẫn. Việc chơi đùa là một cách tuyệt vời cho trẻ em tìm hiểu về môi trường xung quanh chúng.
Khuyến khích trẻ phát triển năm giác quan
Lúc trẻ xem ảnh gia đình, chơi với các nhạc cụ hoặc vẽ tranh bằng ngón tay với sữa chua, thì đó chính là lúc trẻ đang học. Chúng đang phát triển các kỹ năng vận động cũng như khuyến khích khả năng tư duy của mình.
Hãy nhớ rằng thời gian chơi với trẻ cần phải được linh hoạt. Bé sẽ không hiểu được khái niệm “lần lượt” hoặc “chia sẻ”, vậy nên khi chơi với trẻ bạn cần để ý đến điều này. Hãy chuẩn bị tinh thần khi trẻ bỗng dưng bỏ đi khi đang chơi hoặc phá phách. Hãy thư giãn và chuẩn bị sẵn khăn lau nhé! Đây là một giai đoạn đặc biệt với trẻ. Bạn đang giúp trẻ có được những kỹ năng cực kì hữu ích, phép chúng tham gia vào các trò chơi độc lập và trò chơi tập thể trong những năm sau đó.
Vai trò của ba mẹ trong việc chơi với trẻ
Trong giai đoạn đầu đời của bé, bản thân bạn sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc chơi của trẻ. Bạn sẽ thấy mình thường xuyên tham gia vào việc thiết lập và thực hiện các hoạt động chơi đùa với trẻ.
Khi trẻ lớn dần lên, bạn sẽ thấy mình đóng vai người hướng dẫn, giúp trẻ lúc ban đầu và sau đó rút lui để cho trẻ chơi một cách độc lập. Một khi đủ tuổi chúng sẽ có thể chơi các trò chơi độc lập ít cần sự tham gia của ba mẹ hơn.
